ਵਿਆਹ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰ ਕੇ ਬਣਾਏ ਸਰੀਰਕ ਸੰਬੰਧ ਫਿਰ ਮੁਕਰਿਆ, ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਇਹ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਆ
ਕਟਕ (ਵੀਓਪੀ ਬਿਊਰੋ) ਉੜੀਸਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ ਹੈ। ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਦੋਸਤੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਆਦਮੀ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾ ਲਏ। ਜੇਕਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਸ਼ਤਾ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੋਸ਼ੀ ਵਿਰੁੱਧ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਅਪਰਾਧਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਮਤਲਬ ਵਿਆਹ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ‘ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣਾ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਜਸਟਿਸ ਆਰ ਕੇ ਪਟਨਾਇਕ ਦੀ ਬੈਂਚ ਨੇ 3 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤਾ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਐਕਟ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੇ ਉਲਟ ਕਰਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਜਸਟਿਸ ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਚੰਗੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਾਅਦੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪਰ ਬਾਅਦ ‘ਚ ਅਜਿਹਾ ਵਾਅਦਾ ਤੋੜਨਾ ਜੋ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਦਾ ਝੂਠਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ।” ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਫਰਕ. ਪਹਿਲੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਆਈਪੀਸੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 376 ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਪਰਾਧ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇਸ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਝੂਠਾ ਜਾਂ ਜਾਅਲੀ ਸੀ, ਦੋਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਸਮਝ ਕੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਆਖਰਕਾਰ ਟੁੱਟ ਜਾਵੇਗਾ।”
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੂਰੀ ਕਹਾਣੀ ਦੋਸਤੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਾਲਾਤਾਂ ‘ਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛੁਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ 4 ਫਰਵਰੀ, 2021 ਨੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ।
ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਵੱਲੋਂ ਬਲੈਕਮੇਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧਮਕੀ ਜਾਂ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਦੂਜੀ ਧਿਰ ਵਿਆਹ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਗਈ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤ ਵੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 2021 ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨਰ ਨਾਲ ਲਿਖਤੀ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਵਿੱਚ ਔਖਾ ਸਮਾਂ ਸੀ, ਜੋ ਆਖਰਕਾਰ ਖਟਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਅਤੇ ਦਲੀਲਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ‘ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਸਟਿਸ ਪਟਨਾਇਕ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਪਾਰਟੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੂ ਸਨ। ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜੋ ਦੂਰੋਂ ਇੱਕ ਤਰਫਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ‘ਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਹਾਈਕੋਰਟ ਇਸ ਨਤੀਜੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਕਿ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ‘ਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਣਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਹੋਰ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਜਾਂਚ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਈਪੀਸੀ ਦੀ ਧਾਰਾ 376 (ਜਿਨਸੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ) ਦੇ ਅਧੀਨ ਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
